RADIASI DAN KEMOTERAPI.

PENGENALAN


Radiasi dan kemoterapi yang diterangkan akan membincangkan mengenai perubahan- perubahan yang terjadi pada sel akibat dari kesan pembiasan radiasi serta penggunaan dadah kemoterapi bagi merawat kanser pada manusia.

Kanser merupakan suatu perubahan iaitu suatu sel normal berubah kepada kanser yang mengalami perubahan yang berlaku secara berterusan. Dengan ini, perubahan abnormal yang berlaku akan menganggu keadaan morfologi atau keadaan sel tersebut dengan beberapa perubahan ciri umum. Perubahan sebelum suatu sel menjadi kanser ia merupakan perubahan yang berlaku dalam suatu spectrum di antara sel normal kepada sel kanser. Perubahan yang dimaksudkan ini ialah ianya berlaku berterusan dari peringkat kurang teruk kepada peringkat yang lebih teruk tetapi perubahan tersebut tidak juga semestinya dikelaskan sebagai kanser. Ini boleh berlaku sekiranya perubahan tersebut di kembalikan atau bergerasi (regression) kepada normal melalui rawatan yang diberikan dengan rawatan yang sesuai.

Rawatan kanser, ia dapat merawat kanser dengan menggunakan dua kaedah yang paling biasa digunakan iaitu radioterapi dan kemoterapi.
Radioterapi adalah digunakan untuk merawat barah dengan mengawal sel-sel barah. Radioterapi boleh menghalang dan melegakan simtom-simtom yang ada pada pesakit atau sebagai rawatan terapeutik. Teknik ini juga digunakan sebagai persediaan untuk badan pesakit menerima pemindahan tulang sumsum. Selain itu, radioterapi boleh merawati penyakit-penyakit yang bukan kanser.
Radioterapi adalah digunakan untuk merawat kanser dan merupakan rawatan paling selalu diguankan sebagai rawatan utama. Ianya juga boleh digunakan bersama dengan kemoterapi, pembedahan, terapi hormon ataupun campuran ketiga-tiga. Kebanyakan kenser boleh dirawati dengan radioterapi. Jenis rawatan bergantung kepada jenis kanser yang ada pada pesakit, peringkat, lokasi dan juga tahap kesihatan pesakit.
Radioterapi membawa banyak kesan-kesan sampingan. Sebagai contohnya, merosakkan permukaan kulit, bengkak, mandul, letih, gugur rambut, kanser, xerostomia, xeropthalmia, meninggalkan parut, kehilangan nyawa dan lain-lain.

Kemoterapi ialah merupakan satu bentuk rawatan yang menggunakan ubatan anti kanserpada rawatan merawat kanser. Ubat-ubatan ini diberi untuk memusnahkan dan mengawal sel kanser. Terdapat hampir 50 jenis ubat anti kanser dan di kelaskan kepada beberapa kumpulan berdasarkan mekanisma tindakan atau pun sumbernya. Ubat ini boleh diberikan secara I jenis ubat atau secara kombinasi bersama beberapa jenis ubat lain bersama. Terdapat ramai pesakit yang menghidapi kanser atau barah yang memerlukan rawatan kemoterapi bagi melawan sel-sel kanser. Antara jenis-jenis kanser yang diketahui ialah: barah perut, barah tulang, barah otak, barah rahim dan sebagainya.



DEFINISI

Radiasi / Radioterapi :-
 Radioterapi atau juga penggunaan radiasi ialah digunakan dalam terapi yang menggunakan sinaran radiasi untuk mengawal atau memusnahkan sel-sel kanser.
 Rawatan radioterapi menggunakan sinaran radiasi yang adalah bahaya tetapi ia juga merupakan salah satu kaedah rawatan yang menjadi pilihan kerana atas sebab berkesanan pada kesan yang signifikan.
 Radiasi ini boleh dikategorikan kepada dua kelas iaitu partikel dan elektromagnetik.
 Sianaran radiasi yang dibiaskan boleh diukur berdasarkan mengikut unit Rad, Gray (Gy) atau LET.
 Rawatan yang menggunakan radiasi, sesuai digunakan dalam lemawan serta merawat kanser ini adalah kerana sinaran yang dibiaskan dapat memberikan kesan kepada tubuh badan yang teruk sehingga struktur DNA, protein selular dan komponen air dalam sel berubah dengan teruk.
 Kesan yang boleh dilihat jika berlaku lebihan pembiasan atau kesan sinaran ialah pemecahan rantaian RNA dan DNA, mutasi serta penyilangan yang akan menyebabkan kematian atau disfungsi pada sel-sel terkena sehingga akan dapat menghentikan mitosis dan metastasis sel kanser ini.
 Oleh kerana ini, penggunaan radiasi ini perlu dilakukan dengan teliti dan difahami mengenai kesannya pada penggunaan radiasi ini, ia bukan sahaja akan berlaku pada sel kanser tetapi juga pada sel normal disekitar sel normal yang lain.
 Radioterapi adalah satu jenis rawatan dalam perubatan yang menggunakan radiasi untuk mengawal patologi di dalam penyakit seperti kanser. Istilah radioterapi sangat sinonim dengan rawatan kanser. X-ray digunakan kerana ia mempunyai tenaga radiasi yang tinggi dan berpotensi untuk mengawal perkembangan sel-sel kanser. Di dalam rawatan kanser, radioterapi selalunya digandingkan dengan pembedahan, kemoterapi atau terapi hormon atau gabungan daripada tiga cara ini.


Kemoterapi :-
 Konsep rawatan kemoterapi, ialah ia menggunakan kaedah rawatan menggunakan dadah atau bahan kimia untuk mengawal metastasis atau memusnahkan sel kanser.
 Merupakan suatu bentuk pengubatan rawatan kanser menggunakan ubatan yang dikenlai dengan sitostatika iaitu merupakan suatu zat-zat yang dapat memusnahkan prosesproliferasi sel- sel kanser.
 Jenis- jenis ubat anti kanser :-
Kumpulan Agen
Sebatian logam Carboplatin
Cisplatin
Antibiotik antitumor Bleomycin
Epirubicin
Mitomycin C
Mitoxantrone
Agen pengalkil Busulfan
Chlorambucil
Cyclophosphamide
Dacarbazine
Anti metabolit Cytarabine
Fluorouracil
Gemcitabine
Methotrexate




 Berikut adalah agen kemoterapi yang digunakan dalam rawatan kanser:

Agen Kesan / Makanisme
Dactinomycin Halang DNA, RNA, Protein
Adrianmycin Interkalat DNA
Bleomycin,N-mustard Pemecahan rantaian
Cisplastin Penyilangan rantaian
Vincristine, Vinblastine Melekat pada struktur tubul semasa mitosis
5- fluorouracil Halang thymidalate synthetase
Hydroxyurea Halang ribonucleate diphoshatase
Toxal Melekat pada tubulin.


CARA BERTINDAK

Kemoterapi :-
Ubat yang diterima akan memasuki sistem peredaran darah dan kemudian memasuki ke seluruh bahagian badan. Seterusnya, ubat ini akan bertindak merosakkan serta memusnahkan sel-sel kanser daripada terus membahagi dan membesar. Kaedah ini dinamakan rawatan sistemik.
Tetapi, ubatan ini juga memberi kesan terhadap sel yang normal yang mempunyai pertumbuhan dan membahagi dengan cepat contoh seperti sel kuku dan rambut. Kerosakan seperti ini akan menyebabkan terjadinya kesan sampingan. Keadaan ini biasanya berlaku sementara sahaja kerana sel yang sihat akan kembali kepada normal dengan cepat.
Terdapat banyak jenis ubat kemoterapi yang digunakan untuk merawat kanser. Ubat kemoterapi sebenarnya banyak yang dihasilkan dari tumbuh-tumbuhan seperti contohnya ubat Paclitaxel yang digunakan untuk merawat banyak jenis kanser. Ubat kemoterapi ini dihasilkan dari kulit pokok yew. Terdapat beberapa kategori ubat kemoterapi yang mempunyai perbezaan dari segi bagaimana ubat-ubat ini mematikan sel-sel kanser. Secara amnya semua ubat-ubat kemoterapi mematikan sel-sel kanser dengan cara bertindak mengganggu atau merencat proses pembiakan sel-sel kanser. Ini dilakukan dengan cara merosakkan DNA ataupun baka sel-sel kanser melalui berbagai-bagai kaedah seperti mengikat (“cross-linking”) ataupun memotong DNA tersebut. Akibat kerosakan DNA ini maka sel-sel kanser ini akan mati. Ubat kemoterapi lebih berkesan terhadap sel-sel kanser yang cepat membiak. Kadangkala ubat ini tidak dapat membezakan di antara sel-sel kanser dan sel-sel normal yang juga cepat membiak seperti sel-sel dinding usus, mulut, organ reproduktif terutamanya ovari, sel-sel rambut dan juga sel-sel sum-sum tulang. Sel-sel ini mungkin terdedah kepada kesan ubat kemoterapi walau bagaimanapun dengan kaedah rawatan yang terancang dan teliti oleh Pakar Kanser, kesan-kesan ini dapat diminimakan malah jika sekiranya berlaku ianya adalah lebih bersifat sementara.


Radioterapi / Radiasi :-

Secara amnya terdapat dua jenis radiasi yang sering digunakan untuk tujuan rawatan radioterapi iaitu :

a. Sinaran X-Ray berkuasa tinggi ( asas penghasilannya adalah sama seperti X-ray biasa tetapi ianya mempunyai kuasa yang lebih tinggi) , sinaran ini dihasilkan melalui hentaman kuat elektron di luar nukleus. Sinaran X-Ray berkuasa tinggi ini dikeluarkan oleh alat yang dinamakan Linear Accelerator dan rawatan yang diberikan dinamakan “External Beam Radiotherapy” ataupun EBRT.
b. Sinaran Gamma (“Gamma ray”). Sinaran gamma dikeluarkan oleh bahan radioaktif. Penggunaan sinaran gamma digunakan di dalam rawatan Brakiterapi.


CONTOH RADIASI
Sinar-x :-
Sinar-x atau lebih dikenali sebagai x-ray merupakan salah satu daripada sinaran elektromagnet. X-ray mempunyai bentuk yang serupa dengan sinar cahaya biasa, inframerah dan gelombang radio; yang berbeza cuma dari segi panjang gelombangnya sahaja. X-ray juga mempunyai gelombang yang pendek berukuran 10 nanometer 0.01 nanometer (10-7 hingga 10-9). Manakala ukuran frekuensi bagi x-ray pula terletak dalam lingkungan 30 petahertz hingga 30 exahertz (30 x 1015 hingga 30 x 1018). Panjang gelombang x-ray lebih pendek berbanding sinar UV ataupun ultraviolet. Oleh itu, x-ray mempunyai tenaga yang lebih kuat berbanding sinar UV dan mampu untuk menembusi ketebalan tertentu sesuatu objek.

X-ray boleh dikategorikan kepada dua :
1. X-ray lembut (soft x-ray, berukuran >10-8meter)
2. X-ray keras (hard x-ray, berukuran <10-8meter)
Pengkategorian ini berdasarkan kebolehan gelombang itu untuk menembusi ketebalan tertentu. X-ray keras mempunyai kebolehan untuk menembusi ketebalan yang lebih dalam berbanding x-ray lembut. X-ray lembut selalunya digunakan dalam pengimejan diagnostik manakala x-ray keras digunakan untuk kegunaan radioterapi yang lebih dalam.
X-ray merupakan perintis kepada teknologi pengimejan diagnostik.
 Radiologi adalah satu bidang pengkhususan dalam perubatan yang merangkumi teknologi pengimejan perubatan dengan tujuan untuk membuat diagnosis dan merawat sesuatu penyakit.
 Ahli radiologi melakukan radiografi dan teknik lain-lain untuk tujuan pengimejan diagnostik.
 Radiografi adalah penggunaan x-ray untuk melihat objek yang tidak boleh dilihat ataupun sukar untuk digambarkan.

X-ray sangat berguna dalam mengesan patologi dalam sistem skeletal (tulang). X-ray juga boleh digunakan untuk mengesan penyakit berkaitan tisu-tisu lembut. Hal ini adalah sedemikian kerana imej yang dihasilkan oleh x-ray adalah bergantung kepada kadar penyerapan oleh tisu-tisu tertentu. Kadar penyerapan ini adalah berbeza-beza antara sel-sel.
 Kalsium di dalam tulang menyerap x-ray dengan baik. Ini menghasilkan imej tulang yang berwarna putih pada filem imej x-ray (radiograf).
 Tisu lemak dan tisu-tisu lembut yang lain mempunyai kadar penyerapan yang kurang menyebabkan ia berwarna kelabu.
 Udara pula mempunyai kadar penyerapan terendah. Ini menyebabkan paru-paru kelihatan hitam atau gelap dalam filem imej x-ray



CONTOH KEMOTERAPI


Kemoterapi boleh diberikan secara bersendirian jika sel kanser bertindak balas dengan baik semasa rawatan. Namun begitu, kemoterapi biasanya diberikan bersama-sama kaedah rawatan lain mengikut kesesuaian jenis kanser yang dihidapi oleh pesakit. Kaedah ini juga dapat meningkatkan keberkesanan rawatan. Berikut adalah beberapa jenis kemoterapi yang diberikan:
 Terapi neo-adjuvant
 Kemoterapi diberikan sebelum pembedahan atau rawatan radioterapi bagi mengecilkan saiz tumor.
 Terapi adjuvant
 Kemoterapi diberikan selepas pembedahan atau radioterapi bagi memastikan semua sel kanser yang tertinggal dimusnahkan. Tujuan terapi ini ialah untuk mengurangkan kemungkinan kanser daripada berulang pada masa hadapan.
 Kemoradiasi
 Kemoterapi juga boleh digabungkan dan diberikan bersama radioterapi untuk merawat kanser. Tujuan kombinasi ialah menyasarkan lebih banyak jenis sel kanser dan meningkatkan keberkesanan rawatan.

 Kemoterapi paliatif
 Jika sel-sel kanser telah pun merebak ke bahagian badan yang lain, ubat kemoterapi akan dibawa melalui saluran darah pesakit supaya sampai ke semua sel kanser tersebut. Tujuannya ialah melegakan gejala yang disebabkan oleh kanser sahaja.

Rawatan radioterapi mempunyai beberapa tujuan, diantara tujuan rawatan radioterapi adalah seperti berikut :

 Rawatan utama

 Sebagai kaedah rawatan utama kanser.

 Radioterapi Adjuvan
 Kaedah rawatan radioterapi ini diberikan untuk mengurangkan kadar kejadian semula kanser kepada pesakit-pesakit yang telah menjalani rawatan utama contohnya rawatan pembedahan. Rawatan Radioterapi ini dikenali sebagai rawatan adjuvan ( “Adjuvant Radiotherapy”). Contoh rawatan ini adalah rawatan Radioterapi selepas rawatan pembedahan radikal histerektomi untuk kes kanser pangkal rahim. Pakar Kanser akan menentukan samada pesakit memerlukan rawatan radioterapi adjuvan.

 Radioterapi Neoadjuvan

 Sebagai rawatan permulaan sebelum pesakit menerima rawatan utama. Tujuan rawatan neoadjuvan radioterapi (“Neoadjuvant Radiotherapy”) ini adalah untuk mengecilkan saiz kanser dan dengan itu rawatan pembedahan yang akan dijalankan menjadi lebih mudah. Contoh rawatan neoadjuvan ini adalah rawatan ke atas sebahagian kes kanser pangkal rahim dan kanser payudara.



 Radioterapi Paliatif
 Peranan terakhir rawatan Radioterapi adalah sebagai kaedah rawatan untuk mengurangkan penderitaan pesakit kanser yang sudah tidak dapat disembuhkan lagi. Ini dinamakan Radioterapi Paliatif ( “Palliative Radiotherapy”). Contoh rawatan ini adalah kepada pesakit kanser payudara ataupun kanser-kanser lain yang merebak ke tulang belakang dan menyebabkan pesakit mengalami kesakitan ataupun lumpuh. Contoh lain adalah rawatan ke atas kanser yang merebak ke bahagian otak. Tujuan rawatan adalah untuk mengurangkan kesakitan dan memulihkan lumpuh. Rawatan radioterapi paliatif ini cuma diberikan pada bahagian yang menjadi penyebab kesakitan ataupun kelumpuhan sahaja. Kanser di bahagian lain badan tidak akan dirawat kerana ianya sudah tidak dapat disembuhkan lagi.



KAITAN DENGAN SITOLOGI TRAK
PEMBIAKAN WANITA


Sensitivity terhadap radiasi
Walaupun seperti yang di ketahui kesan radiasi bukan hanya akan berlaku pada sel yang mengalami perubahan malignan malah akan turut mempengaruhi morfologi sel yang normal, tetapi perlu difahami disini dengan pengunaan dos yang betul akan dapat mengurangkan kesan radiasi terhadap sel normal, ini adalah kerana sel yang berlainan mempunyai tahap sensitive yang berbeza terhadap sinaran radiasi yang mana ianya bergantung kepada jenis sel , tahap kematangan sel dan juga faktor yang lain.

Sel yang tidak matang adalah lebih sensitif terhadap radiasi berbanding sel yang lebih matang.ini bermakna sel skuamus basal lebih sensitif terhadap radiasi berbanding sel parabasal manakala sel parabasal lebih sensitif berbanding sel intermediate dan seterusnya.factor kematangan ini memainkan peranan dalam sensetiviti sel terhadap radiasi kerana semakin tidak matang sesuatu sel bermakna proses mitosisnya semakin aktif di jalankan.seperti yang telah diketahui , proses mitosis hanya berlaku pada nukleus yang aktif dan tidak balas radiasi ini lebih mudah berlaku pada nucleus yang aktif . semakin aktif sesuatu ael melakukan mitosis akan menyebabkan nukleusnya menjadi semakin besar kerana proses yang aktif. Maka sel yang mempunyai proses mitosis yang aktif akan lebih sensitive terhadap radiasi berbanding dengan sel yang mempunyai kadar mitosis yang lebih rendah.

Selain daripada faktor-faktor tersebut, sel yang mengandungi kandungan oksigen yang tinggi lebih sensitive terhadap radiasi kerana oksigen ini menjadi factor kepada tindak balas radiasi. Biasanya sel yang mengandungi kandungan oksigen yang tinggi ialah sel yang belum berkembang (sel anaplastik). Ini menunjukkan sel ana plastic lebih sensitive terhadap radiasi berbanding sel yang berkembang (differentiate).




Sitomorfologi perubahan berkaitan radiasi
Saiz sel dilihat mengalami peningkatan bersama-sama peningkatan pada nucleus. Tiada peningkatan berlaku pada N/C sel yang mengalami perubahan radiasi ini. Sel mengalami bentuk yang pelik dan luarbiasa (bizarre) dengan sitoplasma yang bervakuol dan/atau diwarnakan polikromatik (perwarnaan pelbagai).

Nukleus yang diperhatikan besar mungkin menunjukkan perubahan degenerative seperti nuclear pallor,kedutan atau pemudaran (smudging) pada kromatin dan vakuolasi pada nucleus.Nukleus akan mengalami kepelbagaian dari segi saiz; dapat dilihat sekelompok sel dengan nucleus bersaiz besar dan normal.Biasanya nucleus akan mengalami binukleusi atau multinukleusi dan juga mungkin sedikit hiperkromasia dapat diperhatikan.Selain itu,nucleoli akan hadir secara tunggal atau berganda apabila perubahan akibat radiasi ini berlaku seiring dengan proses pembaikpulihan sel.



PERUBAHAN MORFOLOGI



 Bentuk sel pelik serta luarbiasa yang juga dipanggil bizarre.
 Saiz sel meningkat dengan peningkatan nukleus.
 Tiada peningkatan pada N/S (nucleus/sitoplasma) sel yang mengalami perubahan semasa radiasi.
 Sitoplasma kelihatan bervokuol dan diwanakan dengan polikromatik.


Nukleus  menunjukkan perubahan degenerative iaitu :-
 nukleur pallor
 Kedutan atau pemudaratan (smudging) pada kromatin
 Vakuolasi pada nucleus

 Mempunyai kepelbagaian saiz.
 Nukeleus mengalami binukleusi atau multinukleasi.
 Nukleoli akan hadir secara tunggal atau berganda apabila perubahan akibat radiasi ini berlaku seiring dengan proses pembaikpulihan.
 Mempunyai Sedikit hiperkromasi

Sitoplasma  Sel yang memendam bentuk terlebih dahulu untuk terapi.
 Kandungan nomal.
 Diffrentiate karakter dimana melalui stain akan kelihatan basophilic, Eosiniphilic atau orangeophilic.

Kromatin  Kelihatan menunjukkan perubahan degenerative (secara samar, tompokan kotor, homogenus, parakromatin clearing, nukleur vakoulasi).
 Bergranular dan granul kasar atau tidak.
 Kromasia diamana kelihatan normal atau hiperkromatik
 Membran nukleur kelihatan lembut, terdapat kehadiran kromatin rim.
 Nukleoli mungkin hadir.
Nuclear/cytoplasmic Ratio
 Normal hingga meningkat dengan sedikit.
 Susunan selular adalah tetap sama seperti susunan sebelum
terapi dijalankan
 Latar belakang slaid :-
a. Bersih serta jelas
b. Ciri inflamatori
c. Peningkatan bilangan histiocyte multinucleated
d. Terdapat tumor diathesis dalam keadaan kehadiran karsinoma.



SIMPTOM

KESAN SAMPINGAN UNTUK RAWATAN KEMOTERAPI :-
 Mual dan muntah
 Mudah terkena jangkitan
 Sembelit
 Hilang daya ingatan
 Kekurangan zat
 Kesakitan
 Kekurangan darah
 Rambut gugur
 Kekurangan atau bertambah berat badan
 Pendarahan
KESAN SAMPINGAN KEMOTERAPI :-
 Pembilangan sel darah putih rendah
 Pembilangan sel darah merah rendah
 Pembilangan platlet rendah
 Nausea
 Muntah
 Rambut gugur
 Fatigue
KESAN SAMPINGAN UNTUK RAWATAN RADIASI :-
A. Akut -
a) Secara sistemik (melibatkan seluruh tubuh) kesan letih lesu dan kesan psikologi
b) Kesan setempat (di kawasan di mana radiasi ditujukan) kulit dan tisu di bawah kulit kelihatan merah (erythema) dan mengelupas (desquamation), bengkak bahagian lengan akibat gangguan pengaliran cecair limfa.
B kesan Lewat -
a) Otot atau tulang rusuk, fibrosis paru-paru, pneumonitis, pigmentasi dan ‘plexopathy brachial’ - akibat kematian sel-sel normal dan juga akibat inflammasi.





RAWATAN

Kemoterapi :-
Tempoh rawatan pesakit sangat bergantung pada tindak balas sel-sel kanser dengan ubat-ubatan. Sebagai contoh, jika sel-sel kanser atau tumor pada badan pesakit mengecil dengan cepat maka rawatan pesakit juga akan menjadi lebih cepat.
Doktor yang merawat pesakit mungkin memilih untuk memberi rawatan selama beberapa minggu dan kemudian memeriksa tahap kesihatan pesakit. Keseluruhannya, ia mungkin mengambil masa beberapa bulan untuk menghabiskan satu regim kemoterapi seperti contoh yang ditunjukkan di dalam jadual di atas.
Sekiranya pesakit menerima rawatan kemoterapi adjuvant, doktor mungkin akan merancang rawatan pesakit untuk satu tempoh yang lebih panjang yang dirasakan berkesan untuk pesakit benar-benar bebas daripada sel-sel kanser yang tertinggal.
Radiasi :-
Antara kesan sampingan yang akan dihidapi bergantung pada bahagian yang dirawat iaitu:
• Kulit yang merah dan gatal
• keletihan
• Mulut atau kerongkong yang sakit/kering
• Gangguan pendengaran
• Keguguran rambut
• Mengalami kesusahan menelan makanan
• Sakit perut atau cirit birit
• Mengalami lemah pundi kencing
KESIMPULAN


Dapat ditafsirkan disini bahawa penggunaan radiasi dan kemoterapi bagi rawatan kepada kanser adalah merupakan suatu langkah yang baik tetapi ia boleh memudaratkan diri pesakit yang mengambil rawatan ini untuk sembuh.

Dapat difahami juga, dalam rawatan kanser, ia mempunyai dua kaedah yang paling biasa digunakan bagi setiap hospital iaitu dikenali dengan kemoterapi dan radiasi/radioterapi. Radioterapi ini merujuk kepada penggunaan sianaran radiasi tterhadap pesakit bagi mengawal serta memusnahkan sel-sel kanser manakala rawatan kemoterapi merupakan salah satu kaedah rawatan menggunakan dadah atau bahan kimia bagi mengawal metastasis atau pemusnahan sel kanser itu sendiri.

Penggunaan rawatan yang dinyatakan diatas ini ada signifikannya bagi setiap kali penggunaan dan rawatan dilakukan. Kanser boleh disembuhkan jika peluang pemulihan untuk sembuh adalah tinggi dan pembalikan tumor berkurangan atau tiada dari hasil rawatan yang dilakukan dengan lebih awal, tetapi rawatan ini juga tidak boleh dipercayai dengan seratus peratus kerana rawatan ini dilakukan berdasarkan keadaan pesakit itu sendiri.

Dengan ini, pemilihan serta penggunaan rawatan yang diterangkan diatas, perlu dilakukan dengan kebenaran doktor. Rawatan radiasi dan kemoterapi ini merupakan kaedah yang paling biasa digunakan bagi pemulihan kanser dilakukan dan pesakit boleh menjalani kehidupan dengan baik.

Penggunaan rawatan radiasi dan kemoterapi mempunyai kepentingannya yang tersendiri.

KERACUNAN / PENYALAHGUNAAN BAHAN-BAHAN DIBAWAH LABEL TOKSIKOLOGI DADAH THEOPHYLLINE

PENGENALAN
PENGERTIAN DADAH
Melihat pada maksud kamus Dewan, istilah atau makna dadah boleh di kata ertikan sebagai ubat-ubatan. Dengan kata erti yang dikatakan ini, kategori rokok dan arak tidak termasuk dalam golongan dadah. Ini dilihat ada segelintir berpendapat mengatakan ianya adalah kurang tepat. Dadah juga digunakan pada bidang perubatan , pada bidang perubatan ia digunakan untuk tujuan sebagai ubatan tahan sakit kepada tubuh badan.
Dadah boleh dikategorikan dalam pelbagai jenis dan kegunaannya serta fungsinya. Dadah adalah sejenis bahan atau campuran bahan kimia psikoaktif yang digunakan dan ianya juga bukanlah untuk tujuan perubatan yang mana penggunaannya dilarang atau direkodkan. Jika ianya diambil secara haram atau penggunaannya berleluasa atau melebihi kadar dos yang diperlukan, Ia boleh meninggalkan kesan ketagihan dan menyebabkan perubahan yang buruk dalam fungsi atau struktur fisiologi organisma atau pada tubuh badan benda hidup.
Bahan toksikologi atau dadah kimia psikoaktif ini mempunyai kesan yang amat ketara ke atas sistem saraf pusat iaitu otak dan saraf tunjang. Seterusnya ia akan melibatkan perubahan perasaan, kelakuan dan pemikiran. Tidak semua bahan kimia psikoaktif diistilahkan sebagai dadah. Apa yang diistilahkan sebagai dadah ialah bahan kimia yang mempunyai ciri-ciri ketagihan iaitu pada penggunaan untuk diri sendiri dengan cara penggunaan yang berbeza seperti samada ditelan, dihidu, dikunyah, dihisap atau disuntik.
Penggunaan bahan yang menyalahi keadaan ini akan menjejaskan sistem saraf pusat jika pengambilannya adalah melebihi dos dengan kadar banyak dan kebanyakkan bahan kimia yang ditunjukkan ini dipanggil sebagai dadah .




Dadah respiratori iaitu theophylline

THEOPHYLLINE
Dadah theophylline digunakan untuk merawat symptom seperti asma, kronik bronchitis dan emphysema, emphysema ini ialah kesan symptom seperti pernafasan pendek, batuk, dan kesusahan untuk bernafas.

Keracunan yang dilakukan dadah theophylline ini terhadap sistem badan adalah dengan cara perlahan-lahan. Keracunan dadah theophylin ini dipengaruhi oleh kadar kemasukkan dan dos yang digunakan.

Dadah theophylin ini digunakan dalam terapi penyakit respiratori iaitu asma. Ianya menunjukkan kesan keracunan secara perlahan dan symptom yang kelihatan akan bertindak selepas 24 – 28 jamselepas pengambilan yang berlebihan atau dengan sebarang cara atau bentuk pengambilan yang tidak diketahui dosnya.

Dadah ini disebabkan semasa terapi yang menyebabkan ketoksikan berlaku. Theophylin adalah sejenis bronkodilator yang kerap kali digunakan sebagai rawatan
untuk penyakit asma dan halangan pernafasan kronik. Di dalam sistem badan manusia dewasa.

METABOLISMA DALAM BADAN

Theophylline ini mempunyai 2 perbezaan tindakan di mana ia boleh bertindak pada laluan udara pernafasan pada pesakit yang mengalami masalah asthma atau sebarang penyakit yang berkaitan dengan halangan yang boleh menyebabkan masalah lain pada pengenduran otot licin yang terjadi. Contohnya pada pesakit bronchodilation dan tindasan pada tindak balas laluan udara pesakit yang mengalami rangsangan non- bronchodilator terhadap kesan profilaksis.

Dadah ini disebabkan semasa terapi yang menyebabkan ketoksikan berlaku. Theophylin adalah sejenis bronkodilator yang kerap kali digunakan sebagai rawatan untuk penyakit asma dan halangan pernafasan kronik. Di dalam sistem badan manusia dewasa, lebih kurang 90% Theophylin dimetabolismakan di hati oleh enzim sitokrom P450(CYP), dan hanya 10% dikumuhkan melalui ginjal dalam bentuk asal. Tujuannya adalah untuk mengkaji interaksi farmakokinetik di antara regimen berganda dos oral siprofloksasin dengan Theophylin dos tunggal dan menjelaskan mekanisme interaksinya. Kaedah HPLC yang sensitif dan selektif dengan pengesan lampu ungu telah digunakan dan disahkan untuk menentukan kepekatan siprofloksasin di dalam plasma dan kepekatan Theophylin di dalam plasma dan urin. Koefisi variasi untuk kepersisan dan kejituan siprofloksasin kurang daripada 7.8% melebihi julat kepekatan 50 hingga 5500 ng/mL dengan had pengesanan 25ng/mL. Purata keseluruhan pemulihan untuk Theophylin dan tiga metabolismanya di dalam urin berjulat daripada 85 hingga 102%.

Kajian ini dijalankan menggunakan sampel urin ujian secara rawak, label terbuka, dos tunggal, berpuasa dan kaedah bersilang tiga. Siprofloksasin juga dikenalpasti mengurangkan klearans keseluruhan teofilin sebanyak 27% (P < 0.001). Tambahan pula, keputusan kajian ini menunjukkan bahawa klearans ginjal pembentukan metabolit teofilin ; 1-MU, 3-MX dan 1,3- DMU masing-masing menurun secara signifikan (54.13%, 53.18% dan 34.98%).
Kajian ini juga menyatakan bahawa siprofloksasin secara signifikan meningkatkan AUC0-∞ dan kepekatan plasma Theophylin melalui perencatan CYP1A2 yang diperantarakan oleh metabolisma pengoksidaan secara in vivo. Berdasarkan penemuan kajian ini, adalah amat disarankan agar paras serum harus sentiasa dipantau rapi apabila ubat ini diberikan bersama dengan siprofloksasin di dalam amalan klinikal. Tambahan kepada kajian interaksi ini, kajian secara in-vivo yang lain dijalankan untuk menilai keperolehan bandingan antara Enoxin® dan Ciprobay.

































KESAN & SIMPTOM

KESAN SAMPINGAN

 Dengan kesan sampingan yang ditunjukkan, theophylline boleh menyebabkan kesan lain atau kesan tanpa dijangka.
 Bagi kes keracunan dadah ini, ia perlu dikawal kepekatan sehingga penurunnya berlaku.
 Keterukan dan frekuensi bagi tahap kesan yang dihadapi adalah bergantung pada banyak faktor termasuklah paras dos yang dilihat, tempoh terapi dan gerak balas imun seseorang itu.
 Simptom akan ditunjukkan selepas proses berlaku dalam 24- 48 jam kemasukkannya dengan simptom utama iaitu peningkatan kadar deyutan jantung (aritmia), hipokalaemia dan kematian.
 Kegagalan menegsan dos lebih awal akan menyebabkan keadaan asidosis.
 Antara simptom yang mungkin kelihatan tanpa diduga adalah seperti berikut :

 Nausea
 Muntah
 Diarrhea
 Gementar
 Hilang selera
 Sakit kepala
 Susah untu tidur
 Irritability
 Tremor
 Ketidak selesaan abdomen



 Antara kesan-Kesan luar biasa yang mungkin kelihatan adalah seperti :

 Kesusahan atau bernafas dengan laju
 Batuk berdarah
 Feses mengandungi darah
 Seizures
 Degupan jantung sederhana atau laju

 Antara reaksi lain yang dapat dilihat atau kesan sampingan lain ialah seperti :

 Ruam
 Masalah pengepaman oksigen pada jantung
 Sering atau selalu hendak membuang air kecil

 Kesan symptom dadah theophyllin ini ialah
• peningkatan denyutan jantung
• hipokalemia
• kematian













DOS KERACUNAN
kajian dos keracuanan ini termasuklah ujian urin, kajian dadah dan indentifikasi kadar ketoksikan dalam badan.
Dos keracunan ini biasanya menunjukkan symptom lebih banyak oleh pesakit berbanding ujian saringan yang dilakukan.
Pada kebiasaanya ia bermula dengan jenis dadah yang selalu digunakan dalam perawatan yang kerap kali mendatangkan kesan toksik kepada tubuh badan dengan kuantiti dos berlebihan.
Dos dewasa iaitu 200 mg – 300 mg/ 12jam
Dos kanak-kanak iaitu 6mg/kilogram/12jam
Jika kesan dos yang ditunjukkan melebihi paras dos normal diatas ia menunjukkan peningkatan atau berlebihan dos pada badan.
Kegagalan menegsan dos lebih awal akan menyebabkan keadaan asidosis.















SAMPEL
 Sampel yang selalu diambil adalah :

 Darah
 Urin
 Serum
 Plasma
 Air liur
 Rambut

 Pemungutan sampel yang dilakukan juga mempunyai jenis sampel yang bersesuaian untuk digunakan iaitu seperti berikut :


 Darah - darah akan diletakkan pada bekas tiub heparin.
 Urin - ialah sampel utama yang selalu digunakan dalam analisis ujian
biokimia.
 Serum - darah akan diletakkan pada bekas tiub heparin.
 Plasma - darah akan diletakkan pada bekas tiub heparin.
 Air liur - untuk tujuan ujian kandungan dan DNA.
 Rambut - untuk menbuat ujian keracunan merkuri.











KAEDAH PENAKSIRAN

 Kaedah pengesahan yang digunakan ialah dalam bentuk kuantitatif.
 Terdapat dua kaedah penentuan yang digunakan iaitu kaedah penentuan penyalahgunaan dadah dan kaedah pengesahan secara kuatitatif.
 Pada kaedah penentuan dalam penyalahgunaan dadah mempunyai 2 peringkat iaitu saringan dan pegesahan kuantitatif.
 Kaedah saringan dilakukan dan keputusan :
 dikenalpasti sama ada positif atau negetif
 menggunakan reagen penurun
 contoh reagen strip
 dan lihat perubahan warna
 bagi ujian pegesahan kuantitatif ia menggunakan 2 bentuk ujian iaitu imunokimia dan kromatografi.
 Antara jenis kaedah imunokimia yang digunakan ialah
 fluorescence polarization immunoassay
 enzyme linked imunosorbent assay
 fluorescen immunoassay
 radio immunoassay
 bagi jenis akedah kromatografi ialah berikut yang sering digunakan dalah pengesahan ujian dadah.
 Thin layer – kromatografi
 High performance liquid kromatografi
 Gas kromatografi
 Mass spektrofhotometry
 prosedur pengesahan dadah ialah toxi – laq yang dipiawaikan dengan penggunaan prinsip TLC (Thin layer – kromatografi)
 Gas kromatografi dan Mass spektrofhotometry merupakan kaedah paling baik serta spesifik dan lebih tepat.
 Kaedah HPLC (High performance liquid kromatografi )

Kromatografi merupakan suatu teknik pemisahan yang menggunakan fase diam (stationary phase) dan fase gerak (mobile phase). Analisis dengan kromatografi dapat digunakan untuk analisis kualitatif & kuantitatif.
Berbagai jenis kromatografi berdasarkan :

Mekanisme pemisahannya : Alat yang di gunakan :
• Kromatografi adsorbs
• Kromatografi partisi
• Kromatografi pasangan ion
• Kromatografi penukar ion
• Kromatografi eksklusi ukuran  Kromatografi kertas
 Kromatografi lapis


b•















RAWATAN
• Rawatan yang dilakukan biasanya ia akan diberikan bagi dadah theophyllin ini dengan menggunakan ujian biokimia seperti theophylline dan serum potassium.
• Ujian kualitatif akan dilakukan bagi menentukan jenis rawatan yang akan diberikan.
• Rawatan dadah ini juga menggunakan sodium bikarbonat untuk menggalakkan dan merawat keadaan asidosis.
• Digunakan dalam terapi penyakit asma.
• Cecair ke dalam IV ubat untuk merawat keadaan asidosis atau kepitaman.
• Ubatan pencegahan yang digunakan juga adalah seperti kotikosteroid, kromolin dan ketotifen serta terapi imun alahan.
• Antara langkah rawatan lain ialah menggunakan ubatan bronkodilator iaitu ubat yang berupaya mengembangkan saluran pernafasan dan melegakan pernafasan pesakit dengan cepat.
• Terapi :
 Oksigen 2-4 liter
 Infus
 Ampisilin 100 mg/kg/hr :4
 Deksametason 0,5 mg/kg/hr :3
 Inhalasi 3-4 kali/ hari







PENCEGAHAN
PENCEGAHAN
1. Buat 1 perancangan bersama doktor anda untuk pengambilan ubatan dan cara untuk mengawal asthma.
2. Kenalpasti dan elakkan daripada punca-punca anda terkena serangan asthma.
3. Pengawasan terhadap pernafasan anda.
4. Kenal pasti dan rawatan awal adalah perlu
5. Jangan mengubah perancangan pengambilan ubat walaupun asthma anda semakin terkawal atau berlaku menjadi teruk.

























KESIMPULAN
Dadah secara rastionalnya digambarkan sebagai sesuatu yang bahan negatif dan perlu dijauhi.. Penyalahgunaan dadah akan menyebabkan gejala-gejala yang tidak diingini yang boleh membinasakan manusia.
Dadah memberi kesan negatif ke atas sistem badan, tingkah laku manusia dan sebagainya. Keburukan yang diterima oleh pengambil dadah adalah lebih banyak berbanding kebaikan dan manfaatnya yang boleh didapati. Dadah disalahgunakan untuk kepentingan diri sendiri seperti untuk mengelakkan rasa sakit, untuk mendapatkan rasa segar, mengelakkan letih, mengelakkan tekanan hidup, untuk melarikan daripada kesengsaraan dan sebagainya.
Namun begitu ramai yang tidak menyedari bahawa dalam dadah terdapat bahan kimia beracun yang boleh menyebabkan ketagihan dan pergantungan hidup kepada dadah. Sebagai racun dadah akan membinasakan saraf manusia dan boleh membawa maut. Pengambilan dadah memberikan kelegaan yang bersifat sementara dan kesengsaraan yang lama kepada pengambilnya.
Dadah theophylline ini digunakan dengan melebihi had dos yang diperlukan ia boleh merosakkan sistem badan.
Jika menyedari bahaya dan risiko pengambilan dadah ini, sudah tentu ramai yang tidak akan menggunakannya. Namun, kerana faktor kesihatan ia diambil untuk kepentingan sementara tanpa menyedari potensi yang dibawanya sebagai pembunuh nombor 1 dunia.